Μια ιδιαιτέρως αγαπημένη διαδρομή των ντόπιων είναι αυτή που ξεκινάει από το δυτικό μώλο, διασχίζει τη Γύρα και την περιοχή των Μύλων και καταλήγει στον Άη Γιάννη. Η διάβαση του Πόντε, της μικρής τσιμεντένιας γέφυρας που ενώνει την πόλη της Λευκάδας με το δρόμο του Κάστρου της Αγίας Μαύρας, σηματοδοτεί και την έναρξη της βόλτας μας. Την προσοχή τραβάνε τα ιβάρια ή διβάρια (εκ του λατινικού «vivarium»), οι δύο λιμνοθάλασσες της Λευκάδας που έχουν διττό ρόλο· αφενός χάρη στην πληθωρική ιχθυοπανίδα λειτουργούν ως φυσικά ιχθυοτροφεία και αφετέρου αποτελούν ενδιαίτημα για πλήθος μεταναστευτικών πουλιών.
Μη σας ξεγελάσουν οι εκ πρώτης όψεως ταπεινές κατασκευές εντός του ιβαριού, πίσω τους κρύβεται μια τεχνογνωσία χρόνων μιας και χάρη στις ειδικές περιφράξεις η διέλευση των ψαριών τίθεται υπό έλεγχο ήδη από την περίοδο της Ενετοκρατίας. Λαβράκια, σάρπες, τσιπούρες, κέφαλοι, γωβιοί και εν τω συνόλω 18 είδη ψαριών, τρέφονται και μεγαλώνουν στα νερά του ιβαριού χωρίς την παραμικρή ανθρώπινη παρέμβαση για να αλιευτούν εν συνεχεία με παραδοσιακές τεχνικές λίγο πριν βρεθούν φρεσκότατα και καλομαγειρεμένα στο πιάτο μας.
Καθ' όλη τη διαδρομή από τον Πόντε ως και το χαρακτηριστικό κόκκινο σπίτι της οικογένειας Καλκάνη -αν η στάθμη των νερών το επιτρέπει- οι περιπατητές θα παρατηρήσουν στο αριστερό τους χέρι τις βυθισμένες πέτρες της λιμνοθάλασσας, απομεινάρια του οθωμανικού υδραγωγείου που κατασκευάστηκε τον 16ο αιώνα για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες ύδρευσης της πόλης της Λευκάδας που τότε βρισκόταν εντός του Κάστρου της Αγίας Μαύρας. Σημαντικότατο δημόσιο έργο για την εποχή, δυστυχώς αφέθηκε στη φθορά του χρόνου και σήμερα λειτουργεί αποκλειστικά ως τόπος ανάπαυλας των φτερωτών ταξιδιωτών που εποφθαλμιούν την πολυπόθητη λεία τους.
Το οθωμανικό υδραγωγείο της Αγίας Μαύρας
Συνοπτική ιστορία του κάστρου της Αγίας Μαύρας
Επόμενος σταθμός το ερειπωμένο οινοποιείο του ΤΑΟΛ. Ο συνεταιρισμός του ΤΑΟΛ ιδρύθηκε το 1915 από τον Πέτρο-Φίλιππα-Πανάγο, γιατρό και βουλευτή της Λευκάδας αποσκοπώντας στην προστασία και την ενδυνάμωση του εισοδήματος των σταφυλοπαραγωγών του νησιού. Το κτίριο ωστόσο στην περιοχή του Κάστρου κατασκευάστηκε αργότερα, το 1949. Στις αρχές της δεκαετίας του '50 το ΤΑΟΛ μετασχηματίστηκε από Ένωση Ειδικού Σκοπού σε Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Λευκάδας, εντάσσοντας κι άλλες αγροτικές ομάδες πέραν των σταφυλοπαραγωγών στους κόλπους της. Το κτίριο επεκτάθηκε το '80 με την προσθήκη του τμήματος εμφιάλωσης και νέων δεξαμενών για να παρακμάσει λίγες δεκαετίες αργότερα και να εγκαταληφθεί εντελώς το 2015. Σήμερα έχει απομείνει μόνο το γοητευτικό φάντασμα της παλαιάς του δόξας.
Διαβάστε ακόμη: Κάστρο, η παραλία της Λευκάδας που μόνο οι ντόπιοι γνωρίζουν
Από αυτό το σημείο, ξεκινά η περιοχή της Γύρας και το τοπίο εδώ επιβάλλει τους δικούς του όρους. Στα δεξιά κυριαρχούν οι χρυσαφένιες λοφοπλαγιές που σμίγουν με τα κρυστάλλινα νερά του Ιονίου και από τα αριστερά η λιμνοθάλασσα, στεφανωμένη με συστάδες από αγριολούλουδα. Μικρή στάση εδώ για να θαυμάσουμε από κοντά και να ανάψουμε ένα κεράκι στην Παναγία της Γύρας, ένα υπέροχο πετρόκτιστο ξωκλήσι του 16ου αιώνα.
Στο δρόμο ξανά για την παραλία των Μύλων, που φέρει το όνομά της από τους 4 σωζόμενους ανεμόμυλους της περιοχής. Τους καλοκαιρινούς μήνες δεκάδες πολύχρωμοι αετοί σχίζουν με περίσσεια χάρη τον άερα, έμπειροι kitesurfers δαμάζουν εντέχνως τα κύματα και το θέαμα είναι εξόχως εντυπωσιακό. Τον χειμώνα, το σκηνικό αλλάζει εντελώς και η πολύβουη παραλία μετατρέπεται σε γαλήνιο ησυχαστήριο που θυμίζει αγγελοπουλικό σκηνικό.
Διαβάστε ακόμη: Τον χειμώνα η Λευκάδα είναι σκέτη μαγεία
Η Λευκάδα των ντόπιων έχει το χρώμα του ηλιοβασιλέματος στον Άη Γιάννη
Φωτογραφίες: Ανδρέας Θερμός
Κείμενο: Έφη Μπάρλα