Στο νοτιότερο άκρο της Λευκάδας, στο ακρωτήρι του Λευκάτα (ή αλλιώς Κάβο Δουκάτο ή Νιράς), βρίσκεται ένας εντυπωσιακός φάρος που από το 1890 στέκεται αγέρωχος και φωτίζει με το παρήγορο φως του το πηχτό σκοτάδι, προσφέροντας ασφάλεια και ελπίδα στους ναυτικούς.
Οι θρύλοι και οι ιστορίες που συνδέονται με αυτό το μέρος ανάγονται στην αρχαιότητα. Ακόμη και η προέλευση του ονόματος της ευρύτερης περιοχής του Λευκάτα παραμένει ένα μυστήριο. Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, η περιοχή φέρει το όνομά της από την ομηρική ''Λευκάς πέτρη'', από το λευκό χρώμα των βράχων του Ακρωτηρίου δηλαδή. Η δεύτερη εκδοχή θέλει ο Λευκάτας (και η Λευκάδα κατ' επέκταση) να έχει πάρει το όνομά του από τον Ζακυνθινό σύντροφο του Οδυσσέα, Λεύκο.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι για τους αρχαίους η περιοχή του Λευκάτα είχε ιδιαίτερη πνευματική σημασία. Στο σημείο αυτό έκαναν εξιλαστήριες ανθρωποθυσίες για να εξευμενίσουν το φοβερό πνεύμα της Τρικυμίας, το αιώνιο πρόβλημα των απανταχού θαλασσινών και να μπορέσουν να πλεύσουν τα πλοία τους με ασφάλεια στη θάλασσα. Το αίμα βασιλιάδων και ιερέων χύθηκε σ' αυτό το σημείο προκειμένου να κατευναστεί η ασίγαστη οργή των θεών. Αργότερα, από τα απόκρημνα βράχια έριχναν κατάδικους και δούλους αφού πρώτα έδεναν γύρω από το σώμα τους φτερά για την ομαλή προθαλάσσωσή τους. Φαντάζει σίγουρα παράδοξο για τον σύγχρονο άνθρωπο, όσοι λίγοι τυχεροί πάντως γλίτωναν από την πτώση των 60 μέτρων και επιζούσαν, αφού τους έβαζαν στα πλοία και τους έδιναν τις πρώτες βοήθειες, έπαιρναν αμνηστία και εγκατέλειπαν τον τόπο αναζητώντας αλλού μιά δεύτερη ευκαιρία στη ζωή.
Με τα χρόνια ευτυχώς οι ανθρωποθυσίες αντικαταστάθηκαν με ένα λαμπρό ιερό αφιερωμένο στον θεό του φωτός και προστάτη των ναυτικών Απόλλωνα, που λέγεται πως ήταν γνωστό μέχρι τα πέρατα του αρχαίου τότε κόσμου. Ελάχιστα ίχνη δυστυχώς σώζονται ως τις μέρες μας από αυτό. Στο σημείο αυτό οφείλουμε να πούμε πως το ιερό έγινε γνωστό χάρη στις ανασκαφές του Γερμανού αρχαιολόγου Wilhelm Dörpfeld που στις αρχές του 20ου αιώνα έβαλε τα δυνατά του για να αποδείξει πως η Λευκάδα είναι η ομηρική Ιθάκη. Μπορεί να μην τα κατάφερε, εντούτοις η παρακαταθήκη του είναι τεράστια και ποιος ξέρει, ίσως το μέλλον τον δικαιώσει!
Οι θρύλοι φυσικά δεν σταματούν εδω! Το μέρος συνδέθηκε τα μεταγενέστερα χρόνια όχι αυτή τη φορά με άτυχους βασιλείς ή δύστυχους κατάδικους αλλά με ερωτοχτυπημένους νέους και νέες που αυτοβούλως έκαναν το απονενοημένο διάβημα προκειμένου να γλιτώσουν αυτή τη φορά από τα δίχτυα του θεού έρωτα. Από αυτό το σημείο φέρεται να πήδησε και η γνωστότερη λυρική ποιήτρια της αρχαιότητας, Σαπφώ για να απαλλάξει την ψυχή της από την οδύνη του ανεκπλήρωτου έρωτά της για τον Φάωνα. Εξού και η ονομασία ''Πήδημα της Κυράς΄΄ ή κατ' άλλους ''Κάβος της Κυράς''.
Πίσω στα πραγματικά γεγονότα!
Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, ο Φάρος εγκαταλείφθηκε για να τεθεί ξανά σε λειτουργία στα τέλη του 1945, στο πλαίσιο της αποκατάστασης του ελληνικού φαρικού δικτύου που κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής είχε υποστεί σημαντικότατες ζημιές.
Ο φονικός σεισμός του 1953 στα Επτάνησα είχε ως αποτέλεσμα ο φάρος να υποστεί σοβαρές ζημιές και να χρειαστεί νέες εργασίες αποκατάστασης ως και το 1957. Από το 1982 ως σήμερα λειτουργεί ως ηλεκτρικός.
Ο Φάρος δεν είναι επισκέψιμος*, αξίζει όμως να βρεθείτε στο σημείο αυτό που συναντιούνται οι πανάρχαιοι θρύλοι με τη μυστηριακή πνοή της φύσης για να θαυμάσετε το μεγαλείο του!
*Οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν την Παγκόσμια Ημέρα Φάρων που επιτρέποταν στο κοινό η πρόσβαση στο εσωτερικό του Φάρου.
Συμβουλή για ρομαντικούς και φωτογράφους: Η καλύτερη ώρα της ημέρας για να θαυμάσετε την ομορφιά του Ακρωτηρίου, είναι φυσικά το ηλιοβασίλεμα!
Πως θα πάτε
Το Ακρωτήρι του Λευκάτα βρίσκεται στη Νότια Λευκάδα. Ξεκινάτε ακολουθώντας τον δρόμο προς το Πόρτο Κατσίκι. Κάποια στιγμή στη διαδρομή θα βρείτε μια πινακίδα που δείχνει προς «Ακρωτήρι Λευκάτα» στα αριστερά σας και προς «Πόρτο Κατσίκι» στα δεξιά σας, ακολουθήστε την πρώτη πινακίδα. Στο δρόμο θα βρείτε και μια ακόμη πινακίδα για τη Μονή του Αγίου Νικολάου στη Νηρά. Ακολουθήστε το δρόμο για Ακρωτήρι και σύντομα θα φτάσετε στην περιοχή.
Υπάρχει ένας μικρός χώρος στάθμευσης όπου μπορείτε να παρκάρετε. Στη συνέχεια, θα πρέπει να περπατήσετε για περίπου 200 μέτρα προς τα πάνω για να φτάσετε στον Φάρο.
Θέλετε να μάθετε κι άλλα για τη νοτιοδυτική Λευκάδα; Δείτε εδώ
Ένα μοναδικό σημειωματάριο flipbook για τον Λευκάτα και τη Σαπφώ
Κείμενο: Έφη Μπάρλα